بررسی مفهوم امنیت ملی

(1)   نسبی بودن امنیت: در جهان فعلی دستیابی به امنیت مطلق غیر ممکن است، زیرا قدرت که مبنای تحصیل امنیت است متغیر، متفاوت و نسبی است و بالطبع امنیت حاصل برای دولت ها نیز نسبی می شود. بنابراین با تغییر میزان قدرت و وجود تهدیدات بالقوه و بالفعل حتی قویترین دولت ها نیز امنیت مطلق ندارند. (2)   ذهنی بودن امنیت: اصولاً احساس امنیت و عدم آن برداشت و امری ذهنی است که ریشه در معتقدات و باورهای مذهبی، اخلاقی و فرهنگی مردم و رهبران یک کشور دارد که جمع بندی این باورها و اعتقادات باعث می شود یک ملت یا رهبران آن، کشوری را دشمن و کشور دیگر را دوست تلقی کنند. بدین ترتیب تعریف از امنیت و فقدان آن برداشتی ذهنی است که حتی با تغییر رهبران سیاسی (احزاب) این مفهوم تغییر می یابد.[1] (3)   تجزیه ناپذیر بودن امنیت: بدین معنی است که امنیت با حاکمیت و استقلال کل یک کشور رابطه مستقیم دارد. یعنی اگر در شهر یا استانی از یک کشور جنگ داخلی یا ناامنی پدید آمد، نمی توان ادعا کرد چون در دیگر شهرها امنیت به هم نخورده، امنیت ملی آن جامعه کامل است.[2] دوره های نگرش به امنیت ملی             گرچه اکثر دوره های مختلف نگرش به امنیت ملی را به دو دوره تقسیم کرده اند ولی به نظر رابرت ماندل امروزه با توجه به تحولات نظم نوین جهانی می توان آنرا به سه دوره تقسیم کرد و هر دوره ای دارای خصایص و مشخصات خاص خود است.[3] 1- عامری هوشنگ، اصول روابط بین الملل، موسسه انتشارات آگاه تهران، 1370، ص179 2- کاظمی، علی اصغر، زنجیره تنازعی در سیاست و روابط بین الملل، نشر قومس، تهران 1370، ص.ص.115-116 3- ماندل رابرت پیشین ص.ص 2-35